Een verpleegkundige? Die wast toch alleen maar en doet steunkousen aan? O,ja en zij verricht ook nog wat verpleegkundige handelingen. Veel mensen hebben een dergelijk beeld van dit beroep. Ikzelf had dat ook. Na 2 maanden aan het werk te zijn, weet ik dat er zo veel méér bij komt kijken.
Als hbo-verpleegkundige werk je vanuit verschillende rollen: zorgverlener, communicator, samenwerkingspartner, gezondheidsbevorderaar, organisator, kwaliteitsbevorderaar en je reflecteert op de handelingen die je uitvoert naar de laatste stand van de wetenschap. Dit is als je afgestudeerd bent. Om daar te komen begin je bij het begin: met onder andere wassen en aankleden. Juist ja. Dus toch.
In de praktijk blijkt het wassen echter net even anders te zijn dan ik had verwacht. Ik realiseer me hoe kwetsbaar de cliënt is. Want hij/zij vertrouwd wel zijn naaktheid aan jou toe. Jij bent het die de bips afveegt. Het zou je maar gebeuren dat je dat zelf niet meer kan! Het hulpbehoevend zijn. Dit besef maakt dat ik er anders naar kijk.
"Je hebt een stevige hand"
Daarom benader ik de cliënt zorgvuldig en met aandacht wanneer ik met mijn washandje eens even ‘lekker ga wassen’. Zachtjes strijk ik ermee langs het gezicht, de armen, de buik...Soms hoor ik de cliënt zeggen: “Je hebt een stevige hand”. Dan weet ik dat het nóg ietsje zachter mag. Op school hoor ik vervolgens terug dat het luisteren tussen de regels door en het zorgvuldig te werk gaan een ‘professionele attitude’ is. Kijk, dát maakt het interessant: de theorie achter de – op het oog eenvoudige – handelingen.
Je gaat als verpleegkundige uit van een patiëntgerichte benadering – hiermee richt je je primair tot de belevingswereld van de cliënt. De cliënt geeft mede richting aan hoe hij de zorg wil. Met een mooie term heet dit ‘zelfmanagement’. Ook bij dementerende cliënten werkt dit perspectief uitstekend. “Mevrouw Jansen, wilt u vandaag de witte blouse of deze rode tuniek aan?” Het is mevrouw Jansen die beslist wat zij draagt!
Waar ik mijn voldoening uithaal? Nota bene bij het wassen? Het schrikbeeld van dit beroep… Dat ik er voor gezorgd heb dat mevrouw Jansen weer fris is. Bovendien geeft het een kick om vaardigheden – op school geleerd – meteen in de praktijk te brengen. Mevrouw houdt van sieraden, van een lippenstiftje en van mooi gekamde haren. Op zo’n moment voel ik me trots. Daar haal ik mijn ‘was-voldoening’ uit.
Geschreven door Sabine Veerman, zij-instromer hbo-v bij woonlocatie Terra in Nijmegen.
